کلید ها و یازده خط حامل و نردبان موسیقایی

کلید

    کلید علامتی است که سمت چپ حامل قراردارد و نام موقعیت صدای نت ها را تعیین می کند .

کلید های که درموسیقی به کار می روند  عبارتند از : کلید سل ، کلید دو ، کلید فا ،

    کلیدهای یاد شده برروی حاملی که دارای  یازده خط است ( و حامل عمومی نام دارد ) موقعیتی مانند شکل زیررا دارند . به عبارت دیگر ، هر کلید بر روی حامل پنج خطی واقع شده ، ولی سطح خطوط حامل آن با سطح خطوط حامل کلید دیگر متفاوت است . مثلا ً خط اول حامل کلید سل شش خط بالاتر از سطح حامل کلید فا قراردارد .

قسمت صداهای زیر                                                                                                                            

    کلید سل معمول ترین کلید هاست و مبنایش خط دوم حامل پنج خطی ( خط هشتم حامل یازده خطی) است .

با کلید سل نتی که درروی خط دوم حامل قراردارد سل نامیده می شو د و بقیه نت ها به نسبت نت مزبور  شناخته می شوند . نت سازهائی مانند ویلن و فلوت و ابوا و قره نی و دیگر سازهایی که صدای زیر دارند با این کلید نوشته و اجرا می شود .

نام نت ها بروی حامل با کلید سل

کلید فای خط چهارم را کلید باس  نیزمی نامند ومورد استفاده سازهائی مانند کنترباس و ویلنسل و باسون و غیره است .

کلید فای خط سوم کلید باریتون و کلید دوی خط چهارم کلید تنور نامیده می شود . کلید دوی خط سوم کلید کنترآلتو و مورد استفاده سازهایی مانند ویلون آلتو و ترمبون آلتو است . کلید دوی خط دوم کلید متسو سپرانو و کلید سپرانو و کلید سل کلید آواز نام دارد .

    علت وجود کلیدهای مختلف درموسیقی جلو گیری از ازدیاد خطوط اضافه ودر نتیجه سهولت در نت خوانی و اجرای قطعات است و ضمنا ً آشنائی کامل با آنها عمل «انتقال» نظری را بسیار آسان می کند .

خطوط اضافه

    هرگاه نت ها از بالا و پائین حامل تجاوز کنند با استفاده از خطوط کوچک و موازی با حامل نوشته می شوند .

نام نت ها با خطوط اضافه دربالا و پایین

حامل با کلید سل

     یاد آوری : اگر خطوط اضافه دربالای حامل  بالاتر از نت  ها ودرپائین حامل پائین تر از نتها قرار گیرند ، تغییر درنام و صدای آنها نخواهند داد ؛ بنابراین احتیاجی به وجود آنها نخواهند بود .

صدای انسان معمولاً به شش طبقه تقسیم شده است که هریک دارای گستره ای و کلیدی مخصوص به خود است :

سپرانو ( صدای زیر )

متسوسپرانو ( صدای متوسط )                                                                   

 نردبان موسیقی

     مجموعه صداهائی را که معمولا در موسیقی مورد استفاده قرار می گیرد بر روی دو حامل ( به فاصله یک خط ) به نام حامل عمومی ( 11 خطی ) با استفاده از تعدادی خطوط اضافه می نویسند .

این مجموعه را نردبان موسیقائی می گویند . در نردبان موسیقائی زیر صداهای محدود در پیانو نوشته شده ، ولی نردبان حقیقی موسیقائی از این مثال هم گستره بیشتری دارد .